Δεν υπάρχει θέμα δημόσιας υγείας από το ραδιενεργό ρουθήνιο-106 στην Ελλάδα

Τη ρητή διαβεβαίωση ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει θέμα δημόσιας υγείας σε ό,τι αφορά το ραδιενεργό ισότοπο ρουθήνιο-106 (Ruthenium-106) , δίδει εκ νέου ο πρόεδρος της Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας  Χρήστος Χουσιάδας, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων, «Πρακτορείο 104,9 FM». «Η παρακολούθηση συνεχίζεται συστηματικά. Όσον αφορά τα ευρήματα, όπως ήδη έχουμε ανακοινώσει από τις αρχές Οκτωβρίου, η ανίχνευση αυτού το ραδιοϊσοτόπου στη χώρα μας έχει παύσει. Έτσι και αλλιώς ήταν σε ποσότητες πολύ χαμηλές. Αυτά τα ευρήματα συγκλίνουν και με αυτά των άλλων ευρωπαϊκών κρατών» τονίζει.

Ο κ. Χουσιάδας επισημαίνει ακόμη ότι και στην Ελλάδα υπάρχει σύστημα παρακολούθησης της ραδιενέργειας στο περιβάλλον, «το οποίο μπορούμε να παρακολουθούμε όλοι και on-line με ένα κλικ στον υπολογιστή (…) Είναι ένα τηλεμετρικό σύστημα παρακολούθησης στο περιβάλλον, με 24 σταθμούς σε όλη την Ελλάδα, εκ των οποίων οι πιο πολλοί βρίσκονται στη Βόρεια Ελλάδα, για προφανείς λόγους». Ο ίδιος συμπληρώνει ότι «υπάρχει και ένα πιο εξειδικευμένο σύστημα για να πιάνει ιχνοστοιχεία, μικρότερες ποσότητες, το οποίο βέβαια δεν λειτουργεί on-line αλλά εργαστηριακά».

Σε ό,τι αφορά την προέλευση του ρουθηνίου 106, ο κ. Χουσιάδης επισημαίνει ότι μέχρι στιγμής δεν έχει επιβεβαιωθεί κάτι και δεν έχει γίνει ανάληψη της ευθύνης του περιστατικού, αλλά υπάρχει σύγκλιση όσον αφορά το επικρατέστερο σενάριο. Καθώς απουσιάζει η τεκμηριωμένη ανάληψη ευθύνης για το συμβάν που προκάλεσε τη διαρροή ρουθηνίου, οι γαλλικές και οι γερμανικές Αρχές, σημειώνει, έχουν κάνει κάποιους εξειδικευμένους υπολογισμούς και έχουν προωθήσει τα επικρατέστερα σενάρια. «Το επικρατέστερο είναι η διαρροή από κάποια εγκατάσταση επεξεργασίας αποβλήτων, ωστόσο επιμένω στη λέξη σενάριο, και αυτό γιατί για να επιβεβαιωθεί το σενάριο θα πρέπει να έχουμε τεκμηριωμένη ομολογία και αποδείξεις» είπε ο πρόεδρος της Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας και συμπλήρωσε: «Φάνηκε κάτι τέτοιο με τις ανακοινώσεις της Ρωσικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, οι οποίες αργότερα διαψεύστηκαν από άλλη σημαντική ρωσική Αρχή τη Rosatom».

Η μετεωρολογική υπηρεσία της Ρωσίας ανακοίνωσε χθες με αρκετή καθυστέρηση ότι στο τέλος Σεπτεμβρίου ανίχνευσε σε ορισμένες περιοχές της χώρας «εξαιρετικά υψηλά» επίπεδα του ραδιενεργού ισοτόπου ρουθηνίου-106, επιβεβαιώνοντας έτσι τις εκτιμήσεις των επιστημόνων του Ινστιτούτου Ακτινοπροστασίας και Πυρηνικής Ασφάλειας (IRSN) της Γαλλίας σχετικά με την πιθανή προέλευση του ραδιενεργού στοιχείου που είχε εντοπισθεί στην Ευρώπη (και στην Ελλάδα). Το ζήτημα που προκάλεσε την ανησυχία των Ευρωπαίων για τις πιθανές επιπτώσεις πυροδότησε αρκετά σενάρια στα οποία αναφέρθηκε ο πρόεδρος της Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας Χρήστος Χουσιάδας.

«Η ύπαρξη τέτοιων τεχνικών στοιχείων στην ατμόσφαιρα μπορεί να συμβεί με κάποια σενάρια. Το πρώτο σενάριο είναι η έκλυση από μονάδα παραγωγής τέτοιων ραδιοϊσοτόπων (σ.σ. που στην κατάλληλη δοσολογία είναι χρήσιμα καθώς χρησιμοποιούνται σε ιατρικές θεραπείες). Ένα δεύτερο σενάριο είναι η διαρροή τους από κάποια εγκατάσταση επεξεργασίας αποβλήτων (όταν γίνεται επεξεργασία, για παράδειγμα, εξαντλημένων πυρηνικών καυσίμων) γιατί το ρουθήνιο είναι προϊόν σχάσης. Άλλο πιθανό σενάριο είναι ατύχημα σε εγκατάσταση ανακύκλωσης παλαιών μετάλλων, (ενώ φτάνουμε) μέχρι και στο ευφάνταστο σενάριο καταστροφής δορυφόρου στην ατμόσφαιρα, καθώς τέτοια ισότοπα υπάρχουν σε μπαταρίες δορυφόρων. Κάποια από τα σενάρια αυτά θεωρούνται επικρατέστερα και κάποια έχουν αποκλειστεί» κατέληξε ο κ. Χουσιάδας.

Η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) έχει ανακοινώσει προ εβδομάδων ότι το ρουθήνιο-106 δεν είναι πια ανιχνεύσιμο στην ατμόσφαιρα της Ελλάδας. Το ίδιο ανακοίνωσε και το IRSN για την ατμόσφαιρα της Γαλλίας.

Η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) ανακοίνωσε ότι από τις 27 Σεπτεμβρίου έως τις 5 Οκτωβρίου ανιχνεύθηκαν εξαιρετικά μικρές ποσότητες ραδιενέργειας από ρουθήνιο στην ατμόσφαιρα της Ελλάδας. Συγκεκριμένα, το ισότοπο που ανιχνεύθηκε είναι το ρουθήνιο-106 (Ruthenium-106) και η πηγή του είναι άγνωστη.

Παρόμοια ευρήματα έχουν αναφερθεί τις τελευταίες ημέρες από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ιταλία, η Ελβετία, η Γερμανία, η Φινλανδία, η Αυστρία και η Σλοβενία. Σύμφωνα με την ΕΕΑΕ, πρόκειται για μη αναμενόμενα ευρήματα, τα οποία, αν και δεν έχουν καμία ραδιολογική σημασία, πρέπει να διερευνηθούν περαιτέρω για να εξακριβωθεί η πηγή προέλευσής τους.

Ruthenium Ru 106: Το ρουθήνιο χρησιμοποιείται περισσότερο στην ηλεκτρονική και ηλεκτρολογία για κατασκευή, ανθεκτικών στη φθορά, ηλεκτρικών επαφών και ηλεκτρικών αντιστάσεων. Μικρή ποσότητά του χρησιμοποιείται και σε ορισμένα κράματα πλατίνας. Μια ραδιενεργή πλάκα που περιέχει ρουθήνιο 106 μπορεί να εισαχθεί στο μάτι για την ακτινοβόληση οφθαλμικών όγκων.

Το χημικό στοιχείο ρουθήνιο (Ruthenium) είναι μέταλλο με ατομικό αριθμό 44 και σχετική ατομική μάζα 101,07. Το χημικό του σύμβολο είναι «Ru» και ανήκει στην ομάδα 8 του περιοδικού πίνακα, στην περίοδο 5 και στο d-block, της 2ης κύριας σειράς των στοιχείων μετάπτωσης. Έχει θερμοκρασία τήξης 2334 °C και θερμοκρασία βρασμού 4150 °C.
Από άποψη χημικής συμπεριφοράς, ανήκει στην «ομάδα του λευκόχρυσου», PGM (Platinum Group Metals).