Με τις ευθύνες που καταλογίζει στους επικεφαλείς της Πυροσβεστικής και του ΕΣΚΕ για την ολέθρια φωτιά στο Μάτι ξεκίνησε την αγόρευση του ο εισαγγελέας της Έδρας του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Παναγιώτης Μανιάτης.
Ο εισαγγελικός λειτουργός που συνεχίζει, πράξη προς πράξη, την ανάλυσή του επί του ογκώδους κατηγορητηρίου, ήδη έχει ζητήσει την ενοχή του τότε αρχηγού της Πυροσβεστικής Σωτήρη Τερζούδη καθώς και του τότε διοικητή του ΕΣΚΕ για συγκεκριμένο σκέλος της υπόθεσης.
Η θέση του κ. Μανιάτη περί της ενοχής των δύο κατηγορουμένων αφορά τη μοιραία εντολή προς το μοναδικό εναέριο μέσο που βρισκόταν πάνω από το Νταού Πεντέλης να φύγει και να κατευθυνθεί προς τα διυλιστήρια Κορίνθου.
Ο εισαγγελικός λειτουργός, εξηγώντας την κατάσταση που επικρατούσε γύρω στις πέντε το απόγευμα τόσο στη φωτιά στο Σουσάκι Κορίνθου όσο και σε εκείνη στην Ανατολική Αττική, είπε ότι ο επικεφαλής του ΕΣΚΕ, υποκύπτοντας ουσιαστικά στα αιτήματα που δέχθηκε από τον ιδιοκτήτη των διυλιστηρίων και από στέλεχος της επιχείρησης, έλαβε μία «παράτυπη, υπηρεσιακά εσφαλμένη απόφαση» για εκτροπή του ελικοπτέρου τύπου Σικόρσκι. Τόνισε μάλιστα πως ήταν σε γνώση του η ενημέρωση από τη φωτιά στην Ανατολική Αττική, η οποία στις 17.30 κινούνταν ήδη απειλητικά προς σπίτια: «Ήταν γνωστό ότι εφόσον θα εισερχόταν στον οικιστικό ιστό η φωτιά, δεν θα μπορούσαν να επιχειρήσουν εναέρια». Υπογράμμισε μάλιστα ο εισαγγελέας πως η απόφαση για εκτροπή ήταν και δεοντολογικά εσφαλμένη «γιατί απέσυρε ένα μάχιμο μέσο, ενώ ήταν γνωστό πως σε λίγη ώρα δεν θα μπορούσαν να επιχειρήσουν». Ο εισαγγελέας τόνισε πως ζητά την ενοχή και του κ. Τερζούδη καθώς «οι αποφάσεις του Διοικητή του ΕΣΚΕ τελούν υπό την έγκριση του».
Σχολιάζοντας μάλιστα τη στάση του τότε αρχηγού της Πυροσβεστικής, ο κ. Μανιάτης είπε πως ο απόστρατος στον ανακριτή είχε επιχειρήσει να επιρρίψει ευθύνες στον κ. Φωστιέρη, λέγοντας πως ο συγκατηγορούμενος του τον εξαπάτησε με το θέμα της εκτροπής. «Είναι αδιανόητο ο αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος να εμφανίζεται ότι άγεται και φέρεται από τους υφισταμένους του. Ο κ. Τερζούδης, απολογούμενος στο δικαστήριο, είπε ότι εμπιστευόταν τον κ. Φωστιέρη. Ο κάθε κατηγορούμενος έχει δικαίωμα να αλλάζει τη θέση του, ωστόσο και εμείς μπορούμε να κρίνουμε…» πρόσθεσε.
Ενοχή επίσης του κ. Φωστιέρη ζήτησε και για το σκέλος της κατηγορίας που αφορά την παράλειψη του να ζητήσει από την Αεροπορία Στρατού δύο Σινούκ που ήταν διαθέσιμα και θα μπορούσαν να συνδράμουν.
Παράλληλα, ο εισαγγελέας ζήτησε να μην αποδοθούν ευθύνες στους κατηγορουμένους Τερζούδη, Φωστιέρη και του τότε υπαρχηγού της Πυροσβεστικής Βασίλη Ματθαιόπουλου για το σκέλος της κατηγορίας που τους καταλογίζει πως δεν μερίμνησαν για τη διενέργεια εναέριας επιτήρησης καθώς, όπως είπε, «ελήφθη μέριμνα και έγιναν πτήσεις από τις 14.00 έως τις 18.00». Αντίστοιχα, έκρινε πως και για την κατηγορία που αφορά παράλειψή τους ώστε να μετασταθμεύσουν πτητικά ώστε να μην εμποδίζεται η κίνηση τους λόγω καιρού, πρέπει να απαλλαγούν: «Οι μετασταθμεύσεις που έπρεπε να έχουν γίνει, έγιναν. Οι παρενέργειες και δυσλειτουργίες που σημειώθηκαν οφείλονταν σε άλλους λόγους και όχι σε παράλειψη των τριών κατηγορουμένων».
Νωρίτερα ο εισαγγελέας είπε πως «δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι σε ζητήματα πυροπροστασίας και δασοπυρόσβεσης η ιστορία του τόπου χωρίζεται σε προ και μετά την 23η Ιουλίου 2018». Συνέχισε λέγοντας πως η πυρκαγιά στο Μάτι «υπήρξε η δεύτερη μεγαλύτερη τραγωδία σε αριθμό θυμάτων σε παγκόσμιο επίπεδο, υπήρξαν δεκάδες νεκροί, τραυματίες και εγκαυματίες μέσα σε μόλις 2,5 ώρες. Στις 23 Ιουλίου 2018, σε ένα συμβάν πολύ μικρής χρονικής διάρκειας, είχαμε περισσότερους από 100 νεκρούς».
Ο εισαγγελέας τόνισε πως «η συμφορά και το συμβάν που εξετάζουμε εμπέδωσε το δόγμα ότι πρώτιστη μέριμνα της πολιτείας είναι η με κάθε τρόπο και πάση δυνάμει προστασία της ανθρώπινης ζωής».
Στην έναρξη της αγόρευσης του είπε: «Προσεγγίζουμε το πέρας μιας μαραθώνιας διαδικασίας σε ένα μείζονος σημασίας συμβάν που καθόρισε την ιστορία του τόπου μας». Όπως είπε, αντικείμενο της δίκης είναι να εντοπιστεί «ποιος έφταιξε, τι έγινε λάθος για να καταλήξουμε σε αυτό το ολέθριο αποτέλεσμα» ενώ συμπλήρωσε πως η στόχευση είναι να «έχουμε μία δίκαιη δίκη και μία δίκαιη απόφαση που θα απαντήσει στο ποιος έφταιξε».
Αναλύοντας μία προς μία τις πράξεις ή παραλείψεις που καταλογίζονται σε καθέναν από τους κατηγορουμένους, ο κ. Μανιάτης ξεκίνησε την περιγραφή του για την επίμαχη μέρα, αναφέροντας όλα τα μετεωρολογικά δεδομένα που ήταν γνωστά στους επιτελικούς. Όπως ανέφερε, «η φωτιά αποδείχτηκε ότι ξεκίνησε 16.41 στην περιοχή Νταού Πεντέλης. Ο πλέον αξιόπιστος μάρτυρας υπήρξε το βιντεοληπτικό υλικό. Η πρώτη αναγγελία έγινε από δασοπυροσβέστες στις 16.46 και ακολούθησε κινητοποίηση προσωπικού. Ο δείκτης κινδύνου για την Αττική εκείνη την ημέρα ήταν βαθμού 4, δηλαδή πολύ υψηλός. Την ώρα έναρξης της πυρκαγιάς ο άνεμος ήταν 5 μποφόρ και έφτασε τα 8 και 9 μποφόρ. Οι πυροσβεστικές δυνάμεις δεν κατόρθωσαν να περιορίσουν τη φωτιά και απέκτησε δυναμική, υψηλό ρυθμό απελευθέρωσης θερμότητας και εξελίχθηκε σε δύο μέτωπα».
Η αγόρευση συνεχίζεται και αναμένεται να διαρκέσει πολλές ώρες.
Σχεδόν δεκαπέντε μήνες από την έναρξη της δίκης για την φονική πυρκαγιά στο Μάτι, το Τριμελές Πλημμελειοδικείο μπαίνει σήμερα με την αγόρευση του Εισαγγελέα Παναγιώτη Μανιάτη, στην τελική ευθεία πριν την απόφαση της Δικαιοσύνης για μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες που έχει ζήσει η χώρα.
Με την έναρξη της συνεδρίασης θα λάβει τον λόγο ο Εισαγγελέας της Έδρας ο οποίος θα διατυπώσει την κρίση του και τη νομική του αξιολόγηση σε όσα καταλογίζει η δικογραφία στους 21 κατηγορούμενους για την τραγωδία που εκτυλίχθηκε το απόγευμα της 23ης Ιουλίου 2018.
Ο Εισαγγελικός λειτουργός θα διατυπώσει την πεποίθησή του για όσα έγιναν ή δεν έγιναν και για όσα θα έπρεπε να έχουν γίνει ώστε το μοιραίο απόγευμα να μην εξελιχθεί σε μία ανείπωτη καταστροφή, με 104 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες.
Με την αγόρευσή του ο κ. Μανιάτης θα δώσει την ποινική αξιολόγηση του για καθέναν από τους κατηγορούμενους που κρίνονται για το αν λειτούργησαν ή όχι όπως ορίζει το νομικό πλαίσιο που καθορίζει τις αρμοδιότητές τους σε κάθε φάση της τραγωδίας που βίωσε η Ανατολική Αττική. Τόσο για τις δράσεις πρόληψης και σχεδιασμού έκτακτων αναγκών όσο και την επιχειρησιακή αντιμετώπιση της φωτιάς και την προστασία των πολιτών.
Η εισαγγελική πρόταση που θα ακούσουν σήμερα οι δικαστές, οι κατηγορούμενοι και οι συνήγοροί τους αλλά και τα θύματα της που η φωτιά είτε τους στέρησε δικούς τους, είτε λάβωσε τους ίδιους σωματικά και ψυχικά και οι συνήγοροί τους, θα δώσει την απάντηση της εισαγγελικής Αρχής όχι μόνο στο “τις πταίει” αλλά και στο γιατί και στο πώς ο ρόλος ενός εκάστου επέδρασε ή όχι σε όσα έγιναν στο Μάτι.
Οι κατηγορούμενοι δικάζονται, ανά περίπτωση για τα αδικήματα της ανθρωποκτονίας από αμέλεια κατά συρροή δια παραλείψεως από υπόχρεους και μη, αλλά και της πρόκλησης σωματικών βλαβών κατά συρροή δια παραλείψεως.
Ο κ. Μανιάτης με την πρότασή του καλείται να εισηγηθεί ενοχή ή απαλλαγή για:
*Δώδεκα ανώτατα και ανώτερα, τότε, στελέχη της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, μεταξύ των οποίων ο τότε αρχηγός και υπαρχηγός του Σώματος και ο επικεφαλής του Ενιαίου Συντονιστικού Κέντρου
* Τον τότε επικεφαλής της Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας
* Επτά αιρετούς, τότε στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με πρώτη την τότε Περιφερειάρχη και την αρμόδια Αντιπεριφερειάρχη καθώς και τους Δημάρχους και αρμοδίους, κατά την επίμαχη περίοδο, των Δήμων Μαραθώνα, Ραφήνας-Πικερμίου και Πεντέλης
* Του κατοίκου στο Νταού Πεντέλης που του καταλογίζεται ότι η φωτιά που έβαλε για να κάψει ξερά κλαδιά προκάλεσε την κόλαση που έζησε το Μάτι.
Στις απολογίες τους οι κατηγορούμενοι, οι οποίοι σε κάποιες περιπτώσεις επέρριψαν ευθύνες σε συγκατηγορουμένους τους ή και σε άλλους, δήλωσαν “αθώοι” λέγοντας πως έπραξαν τα δέοντα, ενώ στην πλειονότητά τους , τόνισαν πως η φωτιά που έκαψε το Μάτι ήταν ένα σπάνιο φαινόμενο με μη ελέγξιμη δυναμική.
Το κατηγορητήριο της υπόθεσης δομείται με βάση τις αρμοδιότητες που είχαν κατά τον επίμαχο χρόνο τα είκοσι στελέχη των αρμόδιων υπηρεσιών και φορέων, στους οποίους καταλογίζει ανετοιμότητα, λάθος εκτιμήσεις για τον κίνδυνο της κατάστασης, μη άμεση επέμβαση με χρήση κάθε μέσου για την αντιμετώπιση της φωτιάς κατά την έναρξή της, καθυστερημένη κινητοποίηση τόσο σε επίπεδο πρόληψης όσο και σε επίπεδο περιστολής των συνεπειών της μεγάλης φωτιάς με έγκαιρη ενημέρωση και εκκένωση οικισμών και κήρυξη της περιοχής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη διάσωση πολιτών σε ανάγκη.
Στην ακροαματική διαδικασία που έχει προηγηθεί το δικαστήριο άκουσε τις συγκλονιστικές καταθέσεις ανθρώπων που γλύτωσαν από τον όλεθρο, ανθρώπων που έχασαν δικούς τους αλλά και ειδικών που ανέλυσαν ζητήματα κρίσιμα ως προς τη διαχείριση της φωτιάς και των δεδομένων της.
Σε κάθε δικάσιμο βρίσκονται στο δικαστήριο κάτοικοι του Ματιού που παρακολουθούν την δίκη διεκδικώντας, όπως όλοι οι πληγέντες, μία ηθική δικαίωση πέντε και πλέον χρόνια μετά από την μέρα που σημάδεψε την ζωή τους για πάντα.
