Καταδικαστική απόφαση για «καταναγκαστική εργασία στις φυτείες φράουλας στη Μανωλάδα», εξέδωσε την Πέμπτη 30 Μαρτίου 2017 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) στο Στρασβούργο. Η απόφαση αφορά 42 προσφεύγοντες που είναι υπήκοοι του Μπαγκλαντές, ζουν στην Ελλάδα, η δε καταγγελίας τους είχε γίνει το 2013. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΔΑΔ οι προσφεύγοντες οι οποίοι δεν είχαν άδεια εργασίας, είχαν προσληφθεί από τον Οκτώβριο του 2012 έως τον Φεβρουάριο του 2013 για να συλλέξουν φράουλες σε αγρόκτημα στη Μανωλάδα.
Τους είχαν υποσχεθεί μισθό 22,00 ευρώ για επτά ώρες εργασίας, και 3,00 ευρώ για κάθε ώρα υπερωρίας. Δούλεψαν καθημερινά από τις 7 το πρωί έως τις 19 το βράδυ υπό την επίβλεψη των ένοπλων φρουρών. Ζούσαν σε πρόχειρες παράγκες χωρίς τουαλέτες ή τρεχούμενο νερό. Με ομόφωνη απόφασή του το ΕΔΑΔ αναγνώρισε ότι υπήρξε παραβίαση του Α.4.2 της ΕΣΔΑ (Απαγόρευση των καταναγκαστικών έργων).
Εκρινε, ότι η κατάσταση των προσφευγόντων αποκάλυπτε εμπορία ανθρώπων και καταναγκαστική εργασία, με δεδομένο ότι η εκμετάλλευση μέσω της εργασίας αποτελεί «μια πτυχή εμπορίας».
Το Δικαστήριο έκρινε επίσης, ότι το κράτος παρέβη τις υποχρεώσεις του προκειμένου να αποτρέψει την εμπορία ανθρώπων, να προστατέψει τα θύματα, να διερευνήσει αποτελεσματικά τα διαπραχθέντα αδικήματα και να τιμωρήσει τους υπεύθυνους. Στους προσφεύγοντες επιδικάστηκε αποζημίωση 16.000 ευρώ για καθέναν που συμμετείχε στη διαδικασία ενώπιον του ποινικού δικαστηρίου και 12.000 ευρώ για τους υπολοίπους προσφεύγοντες για το σύνολο των βλαβών που τους προκλήθηκαν. Επίσης, το Δικαστήριο τους αναγνώρισε 4.363,64 ευρώ συνολικά για τα δικαστικά έξοδα.
“Η απόφαση για την υπόθεση της Μανωλάδας είναι μεγάλη νίκη”
Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου κατά της Ελλάδας, για την υπόθεση της καταναγκαστικής εργασίας αλλοδαπών στις φυτείες φράουλας στη Μανωλάδα, το 2012, συνιστά «απόφαση-σταθμό» για παρόμοιες συνθήκες καταναγκαστικής εργασίας, που δυστυχώς εξακολουθούν να υπάρχουν και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Τα παραπάνω ανέφεραν σε συνέντευξη Τύπου, οι νομικοί των οργανώσεων «Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες» και «Open Society Justice Initiative» που εκπροσώπησαν τους εργάτες στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών. Η απόφαση του ΕΔΔΑ, συνιστά «την πιο σημαντική απόφαση που έχει εκδοθεί ποτέ για τα ανθρώπινα δικαιώματα των εργατών, τόσο για την Ελλάδα, όσο και για την υπόλοιπη Ευρώπη» εκτίμησαν.
Το δικαστήριο, καταδίκασε επίσης την Ελλάδα για «στενή ερμηνεία» της έννοιας της «εμπορίας ανθρώπων», καθώς δεν απέτρεψε την εμπορία τους, ούτε προστάτεψε τα θύματα, δεν πραγματοποιήθηκε αποτελεσματική διερεύνηση των διαπραχθέντων αδικημάτων και οι υπεύθυνοι δεν τιμωρήθηκαν. Ο δικηγόρος Βασίλης Κερασιώτης, εξήγησε ότι έγιναν πολλές παραλήψεις στο στάδιο της προδικασίας: «Είχαμε μια αποτυχημένη απόφαση, και ο Άρειος Πάγος, που θα μπορούσε να ασκήσει αναίρεση, δεν το έκανε» σημείωσε ο κ. Κερασιώτης. Οι συνήγοροι είχαν ζητήσει ψυχολόγους, δικονομικές εγγυήσεις, αλλά το δικαστήριο αρνήθηκε, κρίνοντας πως δεν μπορούσαν να εφαρμοσθούν σε αυτό το στάδιο της δίκης. Αξίζει δε, να σημειωθεί, πως ο διερμηνέας που είχε επιλεγεί, είχε καταθέσει παράλληλα ως μάρτυρας υπεράσπισης των κατηγορουμένων εργοδοτών.
Σύμφωνα με τις μαρτυρίες που επικαλέστηκε ο κ. Κερασιώτης, οι ελληνικές αρχές γνώριζαν πως στα χωράφια απασχολούνταν παρατύπως διαμένοντες αλλοδαποί. Οι αστυνομικοί «καλούσαν τους τσιφλικάδες της περιοχής να καταβάλουν τα δεδουλευμένα» ανέφερε ο κ. Κερασιώτης, ενώ ακόμα και οι δικαστές παραδέχθηκαν πως «οι πάντες ήταν στο έλεος των αγροτών».
Αίτημα η χορήγηση άδειας εργασίας και άδειας παραμονής, για να προστατευτούν από εκβιασμούς
Το αίτημα που θέτουν τώρα προς την ελληνική κυβέρνηση, τόσο οι δικηγόροι Βασίλης Κερασιώτης και Σάιμον Φοξ, όσο και οι ίδιοι οι εργάτες γης, είναι η νομιμοποίησή τους με άδεια εργασίας – ώστε οι εργοδότες να μην μπορούν να τους εκβιάζουν και να τους εκμεταλλεύονται επειδή δεν έχουν χαρτιά και άδεια παραμονής – για να είναι σε θέση να ταξιδεύουν στην πατρίδα τους και να επιστρέφουν.
