Προεδρικές εκλογές την Κυριακή στη Βόρεια Μακεδονία

Ο 56χρονος Στέβο Πενταρόφσκι που υποστηρίζεται από τον πρωθυπουργό Ζάεφ, προηγείται σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις στον 1ο γύρο των προεδρικών εκλογών της Κυριακής στη Βόρεια Μακεδονία. Σε συνέντευξή του στο Αθηναϊκό Πρακτορείο, ο Πενταρόφσκι εξέφρασε τη βεβαιότητά του για την υλοποίηση της συμφωνίας των Πρεσπών, ακόμη και σε περίπτωση κυβερνητικής αλλαγής κατόπιν νέας εκλογικής αναμέτρησης. Αντίπαλος του Πενταρόφσκι είναι η καθηγήτρια Νομικής Γκορντάνα Σιλιανόφσκα Ντάβκοβα, υποστηριζόμενη από το εθνικιστικό VMRO-DPMNE.

«Η εκλογή μου θα αποτελέσει κρίσιμη δοκιμασία για το εάν η Βόρεια Μακεδονία θα προχωρήσει προς την κατεύθυνση της ένταξης στο ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε. ή θα οπισθοχωρήσει προς την απομόνωση και τον εθνικισμό», είπε ο Πενταρόφσκι, μιλώντας την Τρίτη σε προεκλογική συγκέντρωση στην κωμόπολη Κίτσεβο στα δυτικά της χώρας. Παρότι το προεδρικό αξίωμα είναι τελετουργικό, ο πρόεδρος είναι αυτός που δίνει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, έχοντας επίσης τη δυνατότητα άσκησης βέτο σε νομοσχέδια της Βουλής. Υποψήφιος για την προεδρία είναι και ο Μπλερίμ Ρέκα, καθηγητής Νομικής και ηγετική φυσιογνωμία της αλβανικής μειονότητας, τα ποσοστά του οποίου κυμαίνονται γύρω στο 7%, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις.

Σε δηλώσεις του αυτή την εβδομάδα, ο Ζόραν Ζάεφ είπε ότι «μία ψήφος υπέρ του Πενταρόφσκι είναι ψήφος υπέρ της ευρωπαϊκής παιδείας, των μισθών ευρωπαϊκού επιπέδου και του ευρωπαϊκού βιοτικού επιπέδου». Ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας και το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα ανησυχούν για το ενδεχόμενο μειωμένης προσέλευσης στην κάλπη, κάτω του 40% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων, που θα ακύρωνε το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου. Ενδεχόμενη ήττα του Πενταρόφσκι θα κατέφερε και αυτή ισχυρό πλήγμα στην κυβέρνηση Ζάεφ, οδηγώντας σε πρόωρες εκλογές.

Πάντως, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, για την εκλογή Προέδρου της χώρας θα χρειαστεί δεύτερος γύρος, δύο εβδομάδες αργότερα.

Τρεις είναι οι υποψήφιοι στις εκλογές αυτές:

-ο Στέβο Πεντάροφσκι, εθνικός συντονιστής της Βόρειας Μακεδονίας για το ΝΑΤΟ, ο οποίος είναι ο υποψήφιος των συγκυβερνώντων κομμάτων «Σοσιαλδημοκρατική Ένωση» (SDSM) του Ζόραν Ζάεφ και DUI του Αλί Αχμέτι, καθώς και μικρότερων κομμάτων που συμμετέχουν στον κυβερνητικό συνασπισμό,

-η Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο των Σκοπίων, η οποία είναι η υποψήφια του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης, VMRO-DPMNE, από το οποίο προέρχεται ο απερχόμενος πρόεδρος της χώρας Γκιόργκι Ιβάνοφ και

-ο Μπλέριμ Ρέκα, καθηγητής Πανεπιστημίου στο Τέτοβο, ο οποίος υποστηρίζεται από τα αντιπολιτευόμενα αλβανικά κόμματα «BESA» και «Συμμαχία για τους Αλβανούς».

Για να εκλεγεί κάποιος πρόεδρος από τον πρώτο γύρο απαιτείται να λάβει ποσοστό άνω του 50% επί του συνόλου των ψηφοφόρων της χώρας, κάτι που θεωρείται σχεδόν αδύνατο και έτσι, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, θα ακολουθήσει δεύτερος γύρος, στις 5 Μαΐου, στον οποίο θα συμμετέχουν οι δύο που θα συγκεντρώσουν τις περισσότερες ψήφους στον πρώτο γύρο.

Σύμφωνα με δύο δημοσκοπήσεις που θα μπορούσαν να θεωρηθούν αξιόπιστες, ο Στέβο Πεντάροφσκι προηγείται ενόψει του πρώτου γύρου με ποσοστό περίπου 28%, έναντι 24% που συγκεντρώνει η Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, ενώ ο Μπλέριμ Ρέκα αποσπά ποσοστό 12%. Ωστόσο, μεγάλο είναι το ποσοστό της αδιευκρίνιστης ψήφου, το οποίο ξεπερνά το 30%. Σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις, στον δεύτερο γύρο θα αναμετρηθούν ο 56χρονος Στέβο Πεντάροφσκι και η 65χρονη Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, με τον πρώτο να θεωρείται «φαβορί», λόγω της απήχησης που έχει και σε Αλβανούς ψηφοφόρους, καθώς αυτός στηρίζεται και από το αλβανικό κόμμα DUI, το οποίο, παρά τα σημάδια φθοράς που παρουσιάζει, παραμένει το μεγαλύτερο αλβανικό κόμμα στη Βόρεια Μακεδονία. Αντίθετα, η απήχηση που έχει η Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα στους Αλβανούς ψηφοφόρους της χώρας είναι σχεδόν μηδαμινή. Οι Αλβανοί αποτελούν το 25% του πληθυσμού της Βόρειας Μακεδονίας.