Στο 21,1% μειώθηκε το ποσοστό της ανεργίας στη χώρα το β’ τρίμηνο του 2017, από 23,3% το α’ τρίμηνο 2017 και έναντι 23,1% το β’ τρίμηνο πέρυσι, σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ).
Ο αριθμός των ανέργων ανήλθε σε 1.016.571 άτομα, με το μεγάλο πρόβλημα να εστιάζεται στο ότι στους νέους περισσότεροι από έναν στους δύο είναι άνεργοι (ποσοστό 55,5%), καθώς και στο γεγονός πως οι μακροχρόνια άνεργοι (αναζήτηση εργασίας πάνω από ένα έτος) υπερβαίνουν τα 752.000 άτομα.
Σύμφωνα με την έρευνα εργατικού δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ, το β’ τρίμηνο εφέτος ο αριθμός των ανέργων μειώθηκε κατά 8,8%, σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και κατά 8,6% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους.
Τα υψηλοτέρα ποσοστά ανεργίας παρατηρούνται στις γυναίκες, στα άτομα ηλικίας 15- 19 ετών, στη Δυτική Μακεδονία και στα άτομα που έχουν ολοκληρώσει έως λίγες τάξεις Δημοτικού. Το μεγαλύτερο ποσοστό εργατικού δυναμικού παρατηρείται στους άνδρες, στα άτομα ηλικίας 30- 44 ετών, στο Νότιο Αιγαίο, στα άτομα που έχουν ολοκληρώσει μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση και στα άτομα ξένης υπηκοότητας.
Ειδικότερα, στις γυναίκες το ποσοστό ανεργίας ανέρχεται σε 25,4% έναντι 17,7% των ανδρών.
Ηλικιακά, το μεγαλύτερο ποσοστό είναι στις ομάδες 15-19 ετών (55,5%) και 20- 24 ετών (45%). Ακολουθούν οι ηλικίες 25-29 ετών (30,1%), 30-44 ετών (20,3%), 45-64 ετών (17,1%) και 65 ετών και άνω (11,8%).
Σε επίπεδο περιφερειών της χώρας, στις τρεις πρώτες θέσεις βρίσκονται η Δυτική Μακεδονία (29,3%), η Δυτική Ελλάδα (26,2%) και η Ήπειρος (25,4%). Ακολουθούν, η Κεντρική Μακεδονία (23,2%), το Βόρειο Αιγαίο (21,9%), η Αττική (21,5%), η Στερεά Ελλάδα (20,7%), η Θεσσαλία (20,1%), η Ανατολική Μακεδονία- Θράκη (19,4%), η Πελοπόννησος (15,9%), η Κρήτη (15,6%), οι Ιόνιοι Νήσοι (15,5%) και το Νότιο Αιγαίο (14,3%).
Οι βασικοί λόγοι που σταμάτησαν οι άνεργοι να εργάζονται είναι είτε γιατί απολύθηκαν (28,1%) είτε γιατί η εργασία τους ήταν περιορισμένης διάρκειας και τελείωσε (25,1%). Το μεγαλύτερο ποσοστό ανέργων εργαζόταν στον κλάδο του εμπορίου (18,5%). Σε ό,τι αφορά στο επάγγελμα της προηγούμενης εργασίας τους, το μεγαλύτερο ποσοστό (29,3%) απασχολούνταν στην παροχή υπηρεσιών ή ως πωλητές.
Το ποσοστό των ανέργων που δεν έχουν εργαστεί στο παρελθόν (νέοι άνεργοι) είναι 20,1%. Η πλειονότητα των ανέργων (74%) αναζητεί εργασία ένα έτος ή περισσότερο (μακροχρόνια άνεργοι), ενώ ποσοστό 91,5% των ανέργων αναζητεί εργασία ως μισθωτός με πλήρη απασχόληση. Το ποσοστό των ανέργων που δηλώνουν ότι δεν είναι εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ ανέρχεται σε 24,4%, ενώ το ποσοστό αυτών που δηλώνουν ότι λαμβάνουν επίδομα ή βοήθημα από τον ΟΑΕΔ ανέρχεται σε 9,8%.
Όσον αφορά στην απασχόληση, ο αριθμός των απασχολουμένων ανήλθε σε 3.791.408 άτομα και αυξήθηκε κατά 3,6% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και κατά 2,4% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους.
Το μεγαλύτερο ποσοστό των απασχολουμένων εργάζονται ως μισθωτοί (66,1%), ενώ σημαντικό είναι και το ποσοστό των αυτοαπασχολουμένων χωρίς προσωπικό (22,7%). Το ποσοστό μερικής απασχόλησης ανέρχεται σε 9,9%, ενώ το ποσοστό των ατόμων που έχουν προσωρινή εργασία σε 8,3%.
Τα επαγγέλματα που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό των απασχολουμένων είναι οι εργαζόμενοι στην παροχή υπηρεσιών και πωλητές (23,7%), οι επαγγελματίες (19,4%) και οι ειδικευμένοι γεωργοί, κτηνοτρόφοι, δασοκόμοι και αλιείς (11,1%).
Η πλειονότητα των μη ενεργών ηλικίας 15-74 ετών δεν έχει εργαστεί ποτέ στο παρελθόν (47,1%) ή έχουν περάσει περισσότερα από 8 έτη από τότε που σταμάτησαν την τελευταία τους εργασία (26,6%). Από τα άτομα που εργάστηκαν μέσα στα τελευταία οκτώ έτη, το μεγαλύτερο ποσοστό σταμάτησε να εργάζεται, επειδή συνταξιοδοτήθηκε (67,6%) ή επειδή η εργασία του ήταν περιορισμένης διάρκειας και τελείωσε (7,1%).
Οι βασικοί λόγοι που δεν αναζητούν εργασία οι μη ενεργοί είναι το ότι βρίσκονται σε σύνταξη (39,4%) ή εκπαιδεύονται (24,2%). Το 0,8% των μη ενεργών αναζητεί εργασία αλλά δεν είναι άμεσα διαθέσιμο να την αναλάβει και το 1,2% δεν αναζητεί εργασία επειδή πιστεύει ότι δεν θα βρει ή δεν γνωρίζει πού να απευθυνθεί.
Πλασματική η μείωση της ανεργίας
Με ευέλικτες μορφές εργασίας, εβδομαδιαία απασχόληση μικρότερη των 35 ωρών, μειωμένες αποδοχές και περιορισμένες ασφαλιστικές εισφορές, καλύπτονται δύο στις τρεις νέες θέσεις εργασίας, σύμφωνα με την ανάλυση των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ και του συστήματος «ΕΡΓΑΝΗ» από τον Όμιλο για τα Κοινωνικά και Εργασιακά Δικαιώματα.
Σύμφωνα με την ανάλυση των στοιχείων, η υποχώρηση της ανεργίας είναι πλασματική, καθώς υποκρύπτει μείωση του εργασιακά ενεργού πληθυσμού και αύξηση της υποαπασχόλησης.
Ειδικότερα:
- Πέρυσι (το διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου) η απασχόληση, γενικά, αυξήθηκε από 3.606.000 το α’ τρίμηνο του 2016 στις 3.659.000. Δηλαδή, προστέθηκαν επιπλέον 53.000 θέσεις απασχόλησης. Οι εργαζόμενοι όμως οι οποίοι απασχολούνται έως 34 ώρες τη εβδομάδα ήταν 975.900 άτομα το α’ τρίμηνο του 2016 και φέτος αυξήθηκαν στο 1.012.000 άτομα. Δηλαδή η συνολική απασχόληση (θετικές ροές) αυξήθηκε κατά 53.000 άτομα και οι θέσεις μερικής απασχόλησης και παρτ τάιμ αυξήθηκαν κατά 36.100 άτομα. Άρα, το 66% των νέων εισροών στην αγορά εργασίας, 2 στις 3 καθαρές θέσεις εργασίας είναι μερικής απασχόλησης ή διαλείπουσας εργασίας κάτω των 35 ωρών την εβδομάδα
- Μειώθηκε ο εργασιακά ενεργός πληθυσμός. Το 2016 εργαζόταν ή αναζητούσαν εργασία 4.801,4 χιλιάδες πολίτες. Το 2017 αυτός ο αριθμός έπεσε στις 4.774 χιλιάδες ανθρώπους. Δηλαδή, υπήρξε μείωση του ενεργού δυναμικού κατά 7.400 άτομα. Εξέλιξη που αποδίδεται στην απογοήτευση των μακροχρόνιων ανέργων, οι οποίοι σταμάτησαν να αναζητούν εργασία και τις αυξημένες συνταξιοδοτήσεις (λόγω αύξησης των ορίων ηλικίας τον Αύγουστο του 2015 –γ’ μνημόνιο- και τις μειώσεις των συντάξεων με την α’ αξιολόγηση του γ’ μνημονίου τον Μάιο του 2016 και τον νόμο 4387/16).
- Αν λάβουμε υπόψη ότι οι θέσεις εργασίας που χάθηκαν –σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος «Εργάνη»- το α’ τρίμηνο του 2015 (απολύσεις, συνταξιοδοτήσεις, οικειοθελείς αποχωρήσεις) ήταν 401.715 (και αναπληρώθηκαν από 435.553 νέες προσλήψεις, άρα υπάρχει θετικό ισοζύγιο 33.635) έναντι 377.876 απωλειών (απολύσεις, συνταξιοδοτήσεις κ.λπ) το 2016, σημαίνει ότι φέτος οι επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα προχώρησαν σε μια πιο βαθιά ανανέωση του εργατικού δυναμικού. Και, ως γνωστόν (στοιχεία από «Εργάνη»), το 2017 οι προσλήψεις ήταν σε ποσοστό 53% ευέλικτη απασχόλησης (40% μερική απασχόληση και 13% η διαλείπουσα τον περασμένο Αύγουστο του 2017).
- Κατά συνέπεια, οι επιχειρήσεις «ανακυκλώνουν» υπαλλήλους πλήρους απασχόλησης μετατρέποντας τις συμβάσεις αορίστου χρόνου σε ατομικές και σε ευέλικτες θέσεις απασχόλησης (11,5 % του υφισταμένου προσωπικού το 2016 απασχολούνταν με μερική απασχόληση από 4,5% το 2007). Και τους αντικαθιστούν με νέους: α/ χαμηλόμισθους και με λιγότερες ώρες εργασίας και β/ τους δε συνταξιοδοτούμενους αντικαθιστούν με παρτ τάιμ. Και όταν «χάνονται» δύο 8ωρα, αυτά καλύπτονται είτε από τέσσερα 4ωρα ή, έστω, τρία 6ωρα.
