Ευρωπαϊκό Συμβούλιο: Με προσέγγιση 360 μοιρών το σχέδιο για την ενίσχυση της αμυντικής ετοιμότητας της Ευρώπης

Στην ανάγκη η Ευρώπη να είναι καλύτερα εξοπλισμένη για να ενεργεί και «να αντιμετωπίζει αυτόνομα, με συντονισμένο τρόπο και με μια προσέγγιση 360 ° , τις άμεσες και μελλοντικές προκλήσεις και απειλές», αναφέρεται στο κείμενο των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου όπως τονίζεται και όπως είχε εκφραστεί και από την ελληνική πλευρά.

Τα κράτη μέλη, θα πρέπει «να αναλάβουν την πρωτοβουλία για την υλοποίηση όλων των τομέων προτεραιότητας που έχουν προσδιοριστεί σε επίπεδο ΕΕ», στη γραμμή του χάρτη πορείας για την ευρωπαϊκή αμυντική ετοιμότητα που παρουσιάστηκε από την Ύπατη Εκπρόσωπο. Επιπλέον, «αξιοποιώντας τον στρατηγικό προσανατολισμό, ώστε η Ευρώπη να αναπτύξει το πλήρες φάσμα των σύγχρονων δυνατοτήτων που απαιτούνται, σε πλήρη συνάφεια με το ΝΑΤΟ», γίνεται αναφορά στη στήριξη της Ευρωπαϊκής Αμυντικής Υπηρεσίας και με βάση μια συνεκτική συνολική προσέγγιση.

Επιπλέον, καλεί τα κράτη μέλη να ολοκληρώσουν τη διαδικασία σύστασης συνασπισμών ικανοτήτων σε όλους τους τομείς προτεραιότητας έως το τέλος του έτους και να προχωρήσουν σε συγκεκριμένα έργα που θα ξεκινήσουν το πρώτο εξάμηνο του 2026. Στόχος, η μείωση των στρατηγικών εξαρτήσεων και η κάλυψη των κρίσιμων βιομηχανικών κενών, αλλά και να είναι σε θέση να προμηθεύει καλύτερα τον εξοπλισμό στις ποσότητες και με τον ρυθμό που απαιτείται.

Παράλληλα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει την παραβίαση του εναέριου χώρου πολλών κρατών μελών και τονίζει σε δυο σημεία των συμπερασμάτων, ότι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι απειλές στα υπόλοιπα σύνορα της ΕΕ, «τονίζοντας τη σημασία της διασφάλισης της άμυνας όλων των χερσαίων, εναέριων και θαλάσσιων συνόρων της ΕΕ. Οι άμεσες απειλές στην ανατολική πτέρυγα της ΕΕ και η παροχή συγκεκριμένης στήριξης στα κράτη μέλη πρέπει να αντιμετωπιστούν ως θέματα προτεραιότητας».

Στο κείμενο των συμπερασμάτων, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αναφέρεται στις εντατικές υβριδικές επιθέσεις της Ρωσίας και της Λευκορωσίας και των πρόσφατων παραβιάσεων του εναερίου χώρου της ΕΕ και τονίζεται «η σημασία της στενής συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών για τη συνολική ενίσχυση των αμυντικών και ασφαλιστικών τους δυνατοτήτων». Οι ηγέτες της ΕΕ αποφάσισαν ότι για να ανταποκριθούν στις πιο άμεσες ανάγκες και απειλές, οι εργασίες θα πρέπει να επικεντρωθούν ιδίως σε συγκεκριμένα έργα για την ενίσχυση των κοινών προσπαθειών των κρατών μελών «να βελτιώσουν τις ικανότητές τους στον τομέα της αντι-drone και της αεροπορικής άμυνας, με συντονισμένο τρόπο».

Επιπλέον, καλεί τα κράτη μέλη για την επιτάχυνση της κοινής ανάπτυξης διαστημικών πόρων και τονίζει τη σημασία της ορθής λειτουργίας και της περαιτέρω ολοκλήρωσης της ευρωπαϊκής αγοράς άμυνας σε ολόκληρη την Ένωση, συμπεριλαμβανομένης της διασυνοριακής πρόσβασης στις αλυσίδες εφοδιασμού στον τομέα της άμυνας.

Παράλληλα, θέτει ζήτημα εποπτείας του σχεδίου, υπογραμμίζοντας «την αποτελεσματική πολιτική εποπτεία και συντονισμό για την παρακολούθηση της προόδου και την εντατικοποίηση των εργασιών των υπουργών άμυνας στο Συμβούλιο όσον αφορά την αμυντική ετοιμότητα της Ευρώπης». Οι εργασίες αυτές θα βασίζονται σε ετήσια έκθεση για την αμυντική ετοιμότητα.

Τέλος, στο κείμενο των συμπερασμάτων τονίζεται η σημασία της στενής συνεργασίας με την Ουκρανία και της ένταξής της στην ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία.

Κυρ. Μητσοτάκης: Η αμυντική θεώρηση της Ευρώπης εκτείνεται σε 360 μοίρες, κάτι που αποτελούσε πάντα πάγια ελληνική θέση

Την ικανοποίησή του για τη συμπερίληψη των ελληνικών πρωτοβουλιών σε ό,τι αφορά στην κοινή ευρωπαϊκή άμυνα στο κείμενο συμπερασμάτων του Ευρωπαικού Συμβουλίου, είτε αυτές αφορούν τη συνολική αμυντική κάλυψη της ευρωπαϊκής επικρατείας, είτε συγκεκριμένα σχέδια, όπως η ευρωπαϊκή αντιπυραυλική ασπίδα, εξέφρασε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, προσερχόμενος στις εργασίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες. Επίσης, ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στο θέμα της ανταγωνιστικότητας, όπου διεμήνυσε ότι δεν μπορεί να υπάρξει ευρωπαΐκή ανταγωνιστικότητα χωρίς χαμηλές τιμές ενέργειας για όλα τα κράτη μέλη της Ένωσης.

Στη συνέχεια ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στο θέμα της στέγασης, υπενθυμίζοντας τις πρωτοβουλίες που έχει λάβει η κυβέρνηση, όπως «η επιστροφή ενός ολόκληρου ενοικίου στους ενοικιαστές στα τέλη Νοεμβρίου», αλλά και τονίζοντας ότι πρέπει να εξευρεθεί τρόπος και μέσω του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, ώστε να ανακουφιστούν οι Ευρωπαίοι πολίτες που ζουν σε ενοίκιο.

Ακολουθεί ολόκληρη η δήλωση του πρωθυπουργού κατά την προσέλευσή του στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου:

«Από τα πολλά ζητήματα τα οποία έχουμε στην ημερήσια διάταξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου επιτρέψτε μου να ξεχωρίσω τρία, στα οποία αποδίδω ιδιαίτερη σημασία.

Το πρώτο ζήτημα αφορά τα θέματα της άμυνας. Είναι σαφές ότι έχει υπάρξει μία σημαντική πρόοδος στο ζήτημα της ανάληψης κοινών ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών για έργα άμυνας τα οποία αφορούν όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.

Να εκφράσω την ικανοποίησή μου διότι στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου συμπεριλαμβάνεται η αμυντική θεώρηση της Ευρώπης, η οποία έχει προσέγγιση 360 μοιρών. Αυτό είναι κάτι το οποίο αποτελούσε πάντα πάγια ελληνική θέση.

Να εκφράσω επίσης την ικανοποίησή μου γιατί οι ελληνικές πρωτοβουλίες, οι οποίες είχαν παρουσιαστεί πριν από κάποιο διάστημα, όπως μία κοινή αντιπυραυλική θωράκιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, φαίνεται να αποκτούν τη δική τους δυναμική και συμπεριλαμβάνονται στον οδικό χάρτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως αυτός παρουσιάστηκε πριν από λίγες μέρες.

Το δεύτερο ζήτημα στο οποίο θέλω να σταθώ είναι το ζήτημα της ανταγωνιστικότητας. Ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα χωρίς χαμηλές τιμές ενέργειας δεν μπορεί να υπάρξει και είναι σαφές ότι σήμερα υπάρχουν μεγάλες διαφορές στις τιμές ενέργειας ανάμεσα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.

Χαίρομαι γιατί αυτό είναι κάτι το οποίο πια αναγνωρίζεται και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις για το πώς μπορούμε συνολικά στην Ευρώπη να πετύχουμε χαμηλότερες τιμές ενέργειας, ώστε να μην υπάρχουν αυτές οι σημαντικές διαφοροποιήσεις, οι οποίες λειτουργούν εις βάρος κάποιων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το τρίτο θέμα, το οποίο χαίρομαι γιατί συζητείται σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι τα ζητήματα της στέγασης. Η Ελληνική Κυβέρνηση έχει αναλάβει μια σειρά από πρωτοβουλίες προκειμένου να αντιμετωπίσει το αυξημένο κόστος της στέγης.

Ενδεικτικά αναφέρω ότι στα τέλη Νοεμβρίου θα επιστραφεί ένα ολόκληρο ενοίκιο σε όλους τους ενοικιαστές στην πατρίδα μας, όμως είναι πολύ σημαντικό να εξηγήσουμε ότι το θέμα αυτό έχει και μία ευρωπαϊκή διάσταση και να σκεφτούμε πώς, με ποιο τρόπο, ο επόμενος ευρωπαϊκός προϋπολογισμός μπορεί να χρησιμοποιήσει και ευρωπαϊκούς πόρους για να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα αυτό, ειδικά για τους συμπολίτες μας οι οποίοι βρίσκονται στο ενοίκιο.

Πρέπει οι νέοι Ευρωπαίοι να αισθάνονται ότι η απόκτηση ενός δικού τους σπιτιού δεν είναι άπιαστο όνειρο».

Σε ερώτηση «Πώς σχολιάζετε τις κυρώσεις που επέβαλε η κυβέρνηση Trump κατά ρωσικών πετρελαϊκών εταιρειών;», ο πρωθυπουργός τόνισε ότι «Καταρχάς να εκφράσω την ικανοποίησή μου για το γεγονός ότι συμφωνήθηκε το 19ο πακέτο κυρώσεων και προφανώς η Ελλάδα ήταν πάντα υπέρ της λογικής ότι οι κυρώσεις μπορούν να λειτουργήσουν ουσιαστικά και να αυξήσουν την πίεση στη Ρωσία, να μπορέσει επιτέλους να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Ο συντονισμός μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Ευρώπης είναι καλοδεχούμενος».

Σε ερώτηση για την πράσινη μετάβαση, ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι «Με χαροποιεί το γεγονός ότι τα ζητήματα της ανταγωνιστικότητας και των τιμών ενέργειας βρίσκονται στην ατζέντα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Είναι αδιανόητο να μιλάμε για την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα χωρίς να θίγουμε τα ζητήματα της ενέργειας. Η πράσινη μετάβαση έχει συμφωνηθεί όσον αφορά στους στόχους κλιματικής ουδετερότητας για το 2050, αλλά αυτή η πράσινη μετάβαση πρέπει να διασφαλίσει ότι δεν θα υπονομεύσει την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και δεν θα υπονομεύσει την ευρωπαϊκή κοινωνική συνοχή.

Πιστεύω ότι η λέξη-κλειδί που πρέπει να κρατήσουμε είναι η λέξη «ευελιξία». Πρέπει να προχωρήσουμε γρήγορα ως προς τις τεχνολογίες που έχουν ήδη ωριμάσει και μπορούν να μειώσουν σημαντικά τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, και πρέπει να δώσουμε περισσότερο χρόνο στις τεχνολογίες που δεν έχουν ακόμα ωριμάσει ή που κοστίζουν πολλά χρήματα και να διασφαλίσουμε ότι δεν επιβάλλουμε περιττά βάρη στην ευρωπαϊκή βιομηχανία».