«Μονόδρομος σε λίγα χρόνια η γαλάζια (Ωσμωτική) ενέργεια στην Ελλάδα»

Έως και το 70% μπορεί να φτάσει το ποσοστό συνεισφοράς στην εθνική οικονομία από τις πλωτές πλατφόρμες παραγωγής, γαλάζιας ενέργειας (σ.σ. blue energy ή ωσμωτικής ενέργειας, Osmotic power), παρέχοντας από 1,7 έως 3,6 GW σε όλο το Αιγαίο.

Αυτό τόνισε ο διευθυντής Αναπτυξιακών Προγραμμάτων του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών & Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ), Μάρκος Δαμασιώτης, κατά τη διάρκεια ημερίδας με θέμα τις δυνατότητες «καλλιέργειας» πηγών «γαλάζιας ενέργειας» στη Μεσόγειο και τις ενδεχόμενες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, που οργάνωσε το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ).

Ο επικεφαλής του ΚΑΠΕ εξήγησε ότι οι πλωτές πλατφόρμες σε λίγα χρόνια θα είναι μονόδρομος, καθώς για να πετύχει η χώρα -έως το 2030- τους στόχους που έχει συμπεριλάβει στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα πρέπει να είναι σε θέση να παράγει 8 GW, τα οποία μπορούν να προέλθουν από φωτοβολταϊκά και αιολικά έργα.

Σημειώνεται ότι το ΚΑΠΕ είναι ο συντονιστής του προγράμματος PELAGOS, το οποίο κεφαλαιοποιώντας τα συμπεράσματα ευρωπαϊκών ερευνητικών προγραμμάτων προσεγγίζει με τρόπο κατά το δυνατόν καινοτόμο την ανάγκη προώθησης της γαλάζιας ενέργειας στη Μεσόγειο, μέσω συνεργατικών σχημάτων. Το μεσογειακό δίκτυο συνεργασίας του PELAGOS αποτελείται από επτά εθνικούς κόμβους (HUBs), ανάμεσά τους ο ελληνικός, τον οποίο διαχειρίζεται το ΕΛΚΕΘΕ. Τα μέλη των κόμβων είναι κυρίως μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και start-ups, πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα, δημόσιοι φορείς και η κοινωνία των πολιτών.

Ο διευθυντής Ερευνών του ΕΛΚΕΘΕ, συντονιστής του ελληνικού κόμβου για τη γαλάζια ενέργεια, δρ. Τακβόρ Σουκισιάν παρουσίασε μια ολιστική προσέγγιση για την ανάπτυξη της θαλάσσιας αιολικής ενέργειας στη Μεσόγειο, συνδυάζοντας το πλαίσιο θεώρησης του μηχανικού με την περιβαλλοντική και την κοινωνικοοικονομική συνιστώσα. Επισήμανε δε ιδιαίτερα «την πολύ σημαντική ευκαιρία που παρουσιάζεται για τους Έλληνες επιχειρηματίες οι οποίοι θα ήθελαν να εξασφαλίσουν την έγκαιρη είσοδό τους στη νέα αυτή αγορά της γαλάζιας ενέργειας».

Ο πρόεδρος και διευθυντής του ΕΛΚΕΘΕ, καθηγητής Σπύρος Μαυράκος, έκανε λόγο για ανάγκη να δημιουργηθεί ένα πιλοτικό έργο πλωτών κατασκευών δυναμικότητας 1 MW, το κόστος του οποίου υπολογίζεται στα 8 εκατ. ευρώ, ενώ το κόστος σύνδεσής του σε δίκτυο φτάνει το 1 εκατ. ευρώ/χλμ.

Ο κ. Μαυράκος εντόπισε έλλειμμα στον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, το οποίο, όπως είπε, δημιουργεί εμπόδια σε έναν πιθανό επενδυτή ακόμα και όταν πρόκειται για πακτωμένες κατασκευές. Αναφέρθηκε δε στην πρώτη εγκατάσταση ανοιχτά του Αμπερντίν επάνω σε spar buoys, τεχνολογία η οποία δεν είναι σε πειραματικό στάδιο, αλλά αρκετά ώριμη ναυπηγικά και είναι σε θέση να αντιμετωπίσει προκλήσεις που μπορεί να προκύψουν στη Μεσόγειο, λόγω γεωμορφολογίας.

Τις επιπτώσεις (κυρίως στα θαλασσοπούλια) από το ανεξέλεγκτο στήσιμο θαλάσσιων αιολικών πάρκων σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, παρουσίασαν αναλυτικά οι επικεφαλής Πολιτικής και Διαχείρισης Δεδομένων της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, Κωνσταντίνα Ντεμίρη και Δανάη Πορτόλου.

* Osmotic power, salinity gradient power ή blue energy

Σύμφωνα με το wikipedia, η ανάμειξη γλυκού και θαλασσινού νερού απελευθερώνει μεγάλες ποσότητες ενέργειας, όπως συμβαίνει όταν ένα ποτάμι εκβάλει στον ωκεανό. Η ενέργεια αυτή ονομάζεται ωσμωτική ενέργεια (ή γαλάζια ενέργεια) και ανακτάται όταν το νερό του ποταμού και το θαλασσινό νερό είναι διαχωρισμένα από μια ημι-διαπερατή μεμβράνη και το γλυκό νερό περνάει μέσω αυτής.

H ενέργεια είναι αποτέλεσμα της αλλαγής της εντροπίας από την διαφορά αλατότητας μεταξύ του νερού του ποταμού με το θαλασσινό νερό. Η πρόκληση είναι η αξιοποίηση αυτής της ενέργειας, καθώς από την ανάμειξη που πραγματοποιείται αυξάνεται ελάχιστα τοπικά η θερμοκρασία του νερού. Σε ένα σύστημα που περιέχει νερό του ποταμού και θαλασσινό νερό η μέγιστη πίεση που μπορεί θεωρητικά να δημιουργηθεί είναι της τάξης των 26bar. Προϋπόθεση για την επίτευξη της πίεσης είναι η διατήρηση σε σταθερή τιμή της έντασης της πίεσης του θαλασσινού νερού. Η ενέργεια που απελευθερώνεται από την ανάμειξη του γλυκού νερού με το θαλασσινό νερό μπορεί να γίνει αντιληπτή με την κατανόηση του φαινομένου της ώσμωσης, από όπου προκύπτει και το όνομα “ωσμωτική ενέργεια”.